امیر المومنین علیه السلام عامل اصلى شکست را يادآور مى شود که همان اختلاف نظر و تشتّت صفوف است و در ضمن پنج جمله به ابعاد مختلف آن اشاره کرده، مى فرمايد:

نهج_البلاغه

فانْظُرُوا إِلَى مَا صَارُوا إِلَيْهِ فِي آخِرِ أُمُورِهِمْ، حِينَ وَقَعَتِ الْفُرْقَةُ، وَ تَشَتَّتَتِ الاُْلْفَةُ، وَ اخْتَلَفَتِ الْکَلِمَةُ وَالاَْفْئِدَةُ، وَ تَشَعَّبُوا مُخْتَلِفِينَ، وَ تَفَرَّقُوا مُتَحَارِبِينَ، قَدْ خَلَعَ اللّهُ عَنْهُمْ لِبَاسَ کَرَامَتِهِ، وَ سَلَبَهُمْ غَضَارَةَ نِعْمَتِهِ، وَ بَقِيَ قَصَصُ أَخْبَارِهِمْ فِيکُمْ عِبَراً لِلْمُعْتَبِرِينَ

 «حال بنگريد که پايان کارشان به کجا کشيد. در آن هنگام که در ميان آنها جدايى افتاد; الفتشان به پراکندگى گراييد و اهداف و دلهايشان از هم دور شد و به گروه هاى مختلفى تقسيم شدند و در پراکندگى به نبرد با هم پرداختند (آرى در اين هنگام بود که) خدا لباس کرامت خود را از تنشان بيرون کرد و وسعت و شادابى نعمت را از آنها برگرفت، تنها چيزى که از آنها باقى ماند سرگذشتشان در ميان شما بود که درس عبرتى است براى عبرت گيرندگان»

آرى! هنگامى که نيروهاى يک ملت در مسير اختلاف گام بر دارند، الفت و محبت به پراکندگى و عداوت تبديل شود و آتش اختلاف کلمه و تفرّق افکار از ميان آنها زبانه کشد. به جاى اينکه با دشمنى که قصد نابودى آنها را دارد بجنگند، به جنگ با خود مى پردازند و نيروهايشان در اين راه به هدر مى رود. خداوند نيز دست مرحمتش را از سر آنها بر مى دارد و لباس ذلّت بر اندامشان مى پوشاند.

خطبه ۱۹۲