پرده دوم: ویتنام، ویترین تمدن آمریکایی     

ماجرای حضور متمدنانه آمریکا در ویتنام هم درست مثل موارد قبلی (فیلیپین، کره و…) است. ویتنام قبل از ورود ارتش آمریکا، کشوری پرت، روستایی و عقب مانده بود که مردمش دو کار بلد بودند: یکی کاشتن برنج و دیگر خوردن آن! آنها نه با تمدن آشنا بودند و نه با هفت‌تیرکشی و قمار و کازینو و اف‌بی‌آی و نه سایر نمادهای توسعه.

اینجا بود که جامعه جهانی یک جوری به «قهرمان جنگ جهانی دوم» و «منجی جهان از شر هیتلر» نگاه کرد که دولت آمریکا در قبال مساله ویتنام دچار عذاب وجدان شد و مثل همیشه برای دفاع از انسانیت به جنگ ویتنام ورود کرد. سرعقل آوردن مردم ویتنام و آموزش بدیهیات تمدن به آن‌ها حدود هشت سال طول کشید (۱۹۶۴ تا ۱۹۷۲) و در این مدت ارتش و دولت آمریکا برای متمدن کردن ویتنامی‌ها زحماتی کشیدند و فداکاری‌هایی کردند که زبان و قلم و تاریخ از بیانشان عاجز است.

واقعاً حق این جماعت قدرنشناس این نبود که با چند بمب اتمی ادب شوند؟ البته بعضی‌ها در آمریکا این عقیده را داشتند. اما نکته این‌جا بود که قیمت بمب‌های اتمی و ارزش آن‌ها از قیمت کل ویتنام بیشتر بود و اصولاً حیف بود که این بمب‌ها در مناطقی مثل ویتنام مصرف شوند.    

مثلاً یکی از پیشنهادهای آمریکا به ویتنامی‌ها این بود که دست از خوردن برنج ویتنامی بردارند و برنج آمریکایی مصرف کنند. اما ویتنامی‌ها امکان درک این پیشنهاد و فوائد آن را نداشتند و با لجبازی هرچه تمام‌تر به خوردن محصول شالیزارهای خودشان ادامه دادند. آمریکایی‌ها امیدوار بودند خوردن برنج آمریکایی کمی در متمدن شدن ویتنامی‌ها موثر باشد و البته رونقی هم به بازار برنج آمریکا بدهد. اما پس از لجبازی ویتنامی‌ها، مجبور شدند از یک روش علمی برای رسیدن به هدف استفاده کنند.         

جان مک‌ناتون معاون وزیر دفاع آمریکا در اوایل سال ۱۹۶۶ طرحی را پیشنهاد کرد که بر اساس آن سدها و آب‌بندهای ویتنام تخریب و سیل، همه شالیزارها را فرا می‌گرفت! این اقدام، ویتنامی‌ها را غرق نمی‌کرد اما محصول برنج را نابود می‌کرد و ویتنامی‌های حرف نشنو را مجبور به خوردن برنج آمریکایی می‌کرد.

این جنگ «برنجی» باعث شد در مدت کوتاهی قیمت یک وعده غذا (مثلا برنج و سبزی پخته) ۴۰۰ برابر شود و مردم ویتنام متوجه ارزش مواد غذایی بشوند! در این میان تعدادی از ویتنامی‌ها هم (حدوداً بیش از یک میلیون نفر) به قحطی و مرگ دچار شدند. از قدیم گفته‌اند هرکسی خربزه (در این‌جا برنج ویتنامی) می‌خورد پای لرزش (در این جا مرگ ناشی از گرسنگی) هم می‌نشیند!   

روزی روزگاری
دروغ به حقیقت گفت:

«میل داری با هم به دریا برویم و شنا کنیم؟»
حقیقت ساده لوح پذیرفت و گول خورد.
آن دو باهم به کنار ساحل رفتند،وقتی به ساحل رسیدند حقیقت لباس هایش را در آورد.
دروغ حیله گر لباس های اورا پوشید و رفت.
از آن روز همیشه حقیقت عریان و زشت است،
اما دروغ در لباس حقیقت با ظاهری آراسته نمایان میشود.

مومن باید در بین جمع شوخ باشد

شهید مطهری: خدای متعال دوست می ‌دارد مردمی را که وقتی در جمع دیگران می ‌نشینند عبوس نمی ‌کنند، بلکه با مردم خوش و بش می ‌کنند، شوخی می ‌کنند، به اصطلاحِ دیگر “ادخال سرور” در قلب مؤمنین می ‌کنند.

می ‌دانیم که بعضی از مؤمنینِ معمولی ما جزء آدابشان این است که کأنه یک نوع تکبری بر همه مردم دارند که ما مؤمن هستیم و چنان، به اینکه همیشه عبوس کنند، چهره ‌شان را بگیرند، به مردم بی ‌اعتنایی کنند، یعنی همه شما اهل جهنم هستید، همه شما مورد خشم خدا هستید و مورد خشم من؛ در صورتی که این برخلاف دستور اسلام است…

[در روایت است که] خدا دوست دارد مؤمنی را که وقتی در میان جمع است، برای اینکه دیگران را مسرور کند سخنان خوشحال ‌کننده می ‌گوید ولی وقتی که تنها می ‌ماند به فکر و اندیشه فرو می ‌رود … و عبرتها به نظرش می ‌آید.

آشنایی با قرآن، ج۱۰، ص۳۹

 لحظات جان دادن كافر

مرحوم كليني در كتاب كافي روايتي از

امام صادق (ع )نقل مي‌كند: كه فرمودند: علي بن ابيطالب يك روز دچار درد چشم شد. پيامبر وقتي آمدند تا از علي عيادت كنند ديدند آن حضرت از شدت درد فرياد مي‌كشد، پيامبر خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمودند: يا علي جزع و فزع مي‌كني؟ آيا واقعا درد تو بسيار شديد است؟ علي عليه‌السلام عرض كرد: يا رسول‌الله تا به حال چنين دردي نداشته‌ام.

پیامبر صلي الله عليه و آله و سلم فرمودند: يا علي!وقتي كه ملك الموت مي‌آيد تا جان انسان كافري را بگيرد سفودي (مثل سيخ كباب) در دست دارد و بوسيله آن جان او را مي‌گيرد و اين قبض روح آن چنان دردناك است كه كافر فرياد مي‌زند…

حضرت علي (عليه‌السلام) همين كه اين را شنيد از بستر خود برخاست و گفت: يا رسول‌الله يك بار ديگر هم اين مطلب را بگوييد، چون آنقدر از شنيدن آن وحشت كردم كه درد چشم خودم را فراموش كردم. بعد فرمود: يا رسول الله آيا اين اختصاص به كافران دارد يا بعضي ديگر از امت تو هم اينطور هستند؟

پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم فرمودند: سه دسته از امت من هم اينطور قبض روح مي‌شوند:

1- كسي كه مسئوليتي دارد و ظلم مي‌كند
2- گروهي كه مال يتيم مي‌خورند
3- شاهدي كه به دروغ شهادت دهد.

?بحارالانوار،ج21،ص287

ذکر فضايل حضرت علی علیه السلام

خطبنا رسول الله(ص) یوم الجمعه فقال:"…یا ایّها الناس اُوصیکم بحبّ ذی اقربیها اَخی و ابن عمّی علیّ بن ابیطالب (ع) فاِنّه لا یُحِبُّه الّا مومن و لا یُبغِضه اِلّا منافق من اُحبَّه فقد اَحَبَّنی و من اَبغَضَه فقد اَبغَضنی و من اَبغَضنی عَذَّبَه الله عَزّ و جلّ”

ابن حنطب می گوید:…

رسول خدا(ص) روز جمعه برایمان سخنرانی کرد. پس فرمود:

“ای مردم! شما را به دوست داشتن خویشان و نزدیکان قریش، برادر و پسر عمویم علیّ بن ابیطالب(ع) سفارش می کنم. همانا که کسی جز مومن، علی(ع) را دوست ندارد، و کسی جز منافق، با علی(ع) دشمنی نمی کند. هر کس علی(ع) را دوست بدارد یقینا مرا دوست داشته، و کسی که علی(ع) را دشمن بدارد، قطعًا با من دشمنی کرده است. و آن کس که با من دشمنی کند، خداوند عزّ و جلّ او را عذاب می کند.”

افضلیه امیر المؤمنین(ع)، محمد جعفر طبسی، ص۷۳۴ به نقل از: تاریخ مدینه دمشق، ابن عساکر، ج۴۵، ص۲۱۱- ۲۱۲.

?یک دقیقه مطالعه

تو مطب پزشک نشسته بودم و منتظر نوبت برای مادرم. خانمی کنارم بود به من گفت: چه پولی درميارن اين دکترا، فکر کن روزی پنجاه نفر رو که ويزيت کنه ميشه. مشغول محاسبه درآمد تقريبی پزشک بود که پيرمردی از روبرو گفت: چرا به اين فکر نمیکنين که امشب پنجاه نفر راحتتر ميخوابن، پنجاه خانواده خيالشون آسوده تره. حالم با اين حرف پيرمرد جان گرفت.

پيرمرد همچنان حرف ميزد:
هر اتومبيل گرون قيمتی که از کنارتون رد شد نگيد دزده، کلاهبرداره، الهی کوفتش بشه از کجا آورده که ما نميتونيم. بگيد الحمدلله که يک نفر از هموطنام ثروتمنده، فقير نيست، سر چهارراه گدایی نميکنه، نوش جونش” حال خيلی ها شايد عوض شد با اين حرف و نگاه قشنگ پيرمرد.

وقتی خدا بخواد بزرگی آدمی رو اندازه بگیره،
متر رو به جای قدش ، دور “قلبش” میگیره،
خدا نگاه زيبای ما را دوست دارد

? بعضیاهم نرسیدن
ناگفته های کربلا

بعضیاهم مثل سلیمان بن صرد خزاعی که از بزرگان کوفه بود، وقتی امام‌نیاز داشت به امام لبیک نگفت، بعد واقعه عاشورا عذاب وجدان گرفت و قیام کرد و قیام توابین رو راه انداخت، ولی چه فایده؟
سلیمان که خیلی جالبه، زمان امیرالمؤمنین در جنگ جمل شرکت نکرد
وقتی امام حسن مجتبی صلح کرد، حضرت رو سرزنش کرد چرا صلح کردی و نجنگیدی و به امام حسن(ع) گفت یا مذل المؤمنين، ای ذلیل کننده مومنین
زمان امام حسین(ع) هم جزء اولین نفراتی بود که نامه نوشت ولی نه به یاری مسلم رفت، نه سیدالشهدا

?بعضیا هم میخواستن یاری کنن ولی نرسیدن، مثلا یکی تو راه به امام گفت می‌رم کوفه یه کاری دارم انجام می‌دم سریع برمی‌گردم. امام هم گفت باشه، سریع هم برگشت ولی وقتی برگشت کار تموم شده بود.

✅《سر بزنگاه باید جواب امام و ولی رو داد. برم و برگردم، یک دقیقه صبر کن، برم خانواده‌ام رو سروسامون بدم، دلارهامو بفروشم و این حرفا رو نداریم. وگرنه سر امام رو باید رو نیزه‌ها ببینی.》

رفتم که خار از پا کشم//محمل زچشمم دور شد

یک لحظه من غافل شدم//یک عمر راهم دور شد

? بعضیاهم نرسیدن
ناگفته های کربلا

بعضیاهم مثل سلیمان بن صرد خزاعی که از بزرگان کوفه بود، وقتی امام‌نیاز داشت به امام لبیک نگفت، بعد واقعه عاشورا عذاب وجدان گرفت و قیام کرد و قیام توابین رو راه انداخت، ولی چه فایده؟
سلیمان که خیلی جالبه، زمان امیرالمؤمنین در جنگ جمل شرکت نکرد
وقتی امام حسن مجتبی صلح کرد، حضرت رو سرزنش کرد چرا صلح کردی و نجنگیدی و به امام حسن(ع) گفت یا مذل المؤمنين، ای ذلیل کننده مومنین
زمان امام حسین(ع) هم جزء اولین نفراتی بود که نامه نوشت ولی نه به یاری مسلم رفت، نه سیدالشهدا

?بعضیا هم میخواستن یاری کنن ولی نرسیدن، مثلا یکی تو راه به امام گفت می‌رم کوفه یه کاری دارم انجام می‌دم سریع برمی‌گردم. امام هم گفت باشه، سریع هم برگشت ولی وقتی برگشت کار تموم شده بود.

✅《سر بزنگاه باید جواب امام و ولی رو داد. برم و برگردم، یک دقیقه صبر کن، برم خانواده‌ام رو سروسامون بدم، دلارهامو بفروشم و این حرفا رو نداریم. وگرنه سر امام رو باید رو نیزه‌ها ببینی.》

رفتم که خار از پا کشم//محمل زچشمم دور شد

یک لحظه من غافل شدم//یک عمر راهم دور شد